Grupy AA od lat pomagają wrócić do trzeźwości tym, którzy zmagają się z alkoholizmem. To nie tylko wsparcie w wyjściu z uzależnienia, ale też wspólnota, dzięki której łatwiej jest powrócić do zdrowia i walczyć z towarzyszącym nałogowi poczuciem osamotnienia.

Czym są grupy Anonimowych Alkoholików?

Choć nie ma oficjalnych statystyk, szacuje się, że w mityngach AA na całym świecie uczestniczy około 3 milionów osób. Łącznie to prawie 120 tysięcy grup działających w 150. krajach. W Polsce takich grup jest około 2300, przy czym skalę samego zjawiska alkoholizmu trudno ocenić. Polacy piją coraz więcej, mówi się o milionie osób uzależnionych od alkoholu, nie są to jednak dane wiążące, ponieważ przed otwartym przyznaniem się do nałogu chorych powstrzymują strach i wstyd. Mimo tego  kolejne osoby decydują się na skorzystanie z całkowicie anonimowej i bezpłatnej pomocy, zgłaszając się do grup Anonimowych Alkoholików, by nie zmagać się z problemem picia w pojedynkę. By dowiedzieć się więcej o działalności grupy AA, warto zasięgnąć informacji na stronie https://gwk123.org/ lub skorzystać bezpośrednio z całkowicie anonimowego telefonu pomocowego tutaj: https://gwk123.org/pomoc-telefon/.

Początków organizacji Anonimowych Alkoholików na świecie należy szukać w Stanach Zjednoczonych połowy XIX wieku, bo to właśnie Stowarzyszenie im. Jerzego Waszyngtona założone w Baltimore dało początek idei organizacji wzajemnej pomocy osób z problemem uzależnienia od alkoholu. Działalność stowarzyszenia rosła i poszerzała się o kolejne kwestie- członkowie podejmowali próby zmiany amerykańskiej obyczajowości związanej z alkoholem, z czasem pojawiali się działacze społeczni i polityczni, także ci zaangażowani m.in. w walkę o zniesienie niewolnictwa. To właśnie tak szeroki zakres zainteresowań sprawił, że Stowarzyszenie nie mogło już udzielać odpowiedniej pomocy uzależnionym, a pod koniec 1847 roku nieomal całkowicie zaprzestało swojej działalności. Losy Stowarzyszenia były przestrogą dla dalszych działań AA i znalazły swoje odzwierciedlenie w Tradycji Anonimowych Alkoholików. Swój właściwy początek społeczności Anonimowych Alkoholików mają w Grupie Oxfordzkiej, organizacji opartej na chrześcijańskich wartościach, która powstała w 1931 roku, a część obowiązujących w niej zasad funkcjonuje dziś w programie 12 Kroków Anonimowych Alkoholików. (*2)

Wszystko zaczyna się od spotkania

  To  o dzięki kontaktom Grup Oxfordzkich doszło do spotkania, które bezpośrednio doprowadziło do powstania grup Anonimowych Alkoholików. W maju 1935 roku, w miejscowości Akron, spotykają się Bill W. (William Griffith Wilson), makler giełdowy, oraz dr. Bob (Robert Halbrook Smith)- chirurg, a łączy ich jedno- problem alkoholowy i świadomość, że dotychczasowe, samotne próby porzucenia nałogu nie przyniosły rezultatów. Ta relacja dała początek wspólnocie AA, by mogła ona w ciągu kolejnych dwóch lat zgromadzić kolejne 40 osób, a po odłączeniu się od Grup Oxfordzkich, stać się „bezimienną garstką alkoholików”, jak wtedy sami członkowie określali swoje zrzeszenie. Termin Anonimowi Alkoholicy pojawia się nieco później, bo w 1938 roku i w niezmienionej formie funkcjonuje do dziś. (*3)

  W Polsce idea AA pojawiła się nieco później- przywieziona została przez dr Zbigniewa Wierzbickiego, który podczas wizyty w USA w 1957 roku, spotkał się ze stowarzyszeniem Anonimowych Alkoholików. Socjolog, a także ówczesny redaktor  pisma Zdrowie i trzeźwość, poznał Dwanaście Kroków AA i Dwanaście Tradycji AA, by później opublikować je w poznańskim miesięczniku. Początkowo treść została ocenzurowana, ale to właśnie z Poznaniem związane są początki AA w Polsce. Stało się tak za sprawą Marii Grabowskiej, psycholożki, która pod koniec lat 60-tych zainicjowała powstanie grupy terapeutycznej, której działanie było oparte na programie 12 Kroków. W późniejszym czasie stworzona przez M. Grabowską społeczność zmieniła swoją nazwę na „Eulesis”, wcześniej zaś, jesienią 1974 roku, zaczęła samodzielnie funkcjonować i tę datę uznaje się oficjalnie za początek polskich wspólnot Anonimowych Alkoholików. (*4)

Anonimowi Alkoholicy – jak działają?

To, czym tak naprawdę jest stowarzyszenie, określa jego preambuła. To w niej znajdują się najważniejsze postanowienia, między innymi to mówiące o neutralności religijnej czy samofinansowaniu. Całość preambuły brzmi:

Anonimowi Alkoholicy są wspólnotą mężczyzn i kobiet, którzy dzielą się nawzajem swoim doświadczeniem, siłą i nadzieją, aby rozwiązać swój wspólny problem i innym pomagać w wyzdrowieniu z alkoholizmu. Jedynym warunkiem uczestnictwa jest chęć zaprzestania picia. Nie ma w AA żadnych składek ani opłat, jesteśmy samowystarczalni poprzez własne, dobrowolne datki. Wspólnota AA nie jest związana z żadną sektą, wyznaniem, partią organizacją lub instytucją; nie angażuje się w żadne publiczne polemiki; nie zajmuje stanowiska w jakichkolwiek sporach. Naszym najważniejszym celem jest pozostawać trzeźwym i pomagać innym alkoholikom w osiągnięciu trzeźwości (*5)

i jest ona z reguły odczytywana w trakcie rozpoczęcia spotkania, jeszcze przed omówieniem wybranych na dany dzień tematów. Jak widać, podstawą działań wspólnoty jest wzajemne wsparcie, które ma prowadzić do osiągnięcia i utrzymania trzeźwości.

AA nie łączy się z innymi organami, np. państwowymi, oraz nie udostępnia żadnych danych na zewnątrz. Można o tym przeczytać w Informatorze o Wspólnocie AA, który podaje, że stowarzyszenie:

• nie rekrutuje członków,
• nie przechowuje list członków, czy historii choroby,
• nie tropi swoich członków ani nie usiłuje ich kontrolować,
• nie wystawia diagnoz lub prognoz lekarskich albo psychologicznych,
• nie zapewnia hospitalizacji, lekarstw ani leczenia medycznego czy psychiatrycznego,
• nie zapewnia zakwaterowania, wyżywienia, odzieży, pracy, pieniędzy lub innych podobnych rzeczy,
• nie zapewnia doradztwa w sprawach rodzinnych lub zawodowych,
• nie angażuje się i nie sponsoruje badań naukowych,
• nie łączy się z organizacjami opieki społecznej (chociaż wielu uczestników i wiele struktur służb z nimi współpracuje),
• nie oferuje usług religijnych,
• nie angażuje się w żadne polemiki w sprawie alkoholu lub w innych sprawach,
• nie przyjmuje pieniędzy za swoją służbę lub datków ze źródeł innych niż AA,
• nie dostarcza listów polecających dla kuratorów, sądów, przedsiębiorstw, opieki społecznej, lub innych organizacji lub instytucji. (*6)

Dzięki temu możliwe jest utrzymanie anonimowości, która zawarta jest już w nazwie stowarzyszenia. To podstawowa dla AA duchowa wartość, dzięki której osoby zmagające się z problemem alkoholowym łatwiej znajdują w sobie siłę i odwagę, by skorzystać z oferowanej pomocy. Gwarancja anonimowości jest kluczem, który otwiera kolejnych członków wspólnoty na wzajemne wsparcie. Zarówno osobista, jak i medialna anonimowość jest gwarancją spokoju oraz prywatności zdrowienia uczestników spotkań AA. Ten duchowy fundament jest silnie chroniony, a pokazanie twarzy w mediach traktowane jest jako jego naruszenie. W ten sposób nowi członkowie AA mogą ze spokojem włączyć się do wspólnoty, a należący już uczestnicy spotkań zyskują poczucie bezpieczeństwa i pewność, że nie zostaną poddani żadnej publicznej ocenie, na którą nie wyrazili zgody. Dodatkowo anonimowość interpretowana jest także jako droga do zniwelowania zbędnych w procesie zdrowienia skłonności, np. chęci zysku, władzy, poszukiwania zainteresowania i poklasku. Dzięki temu możliwe jest wyeliminowanie wielu trudności, a wychodzenie z problemu alkoholowego staje się łatwiejsze. (*7)

Pod adresem https://gwk123.org/pomoc-telefon/ można znaleźć całkowicie anonimowy telefon pomocowy dostępny dla tych, którzy zmagają się z alkoholizmem i potrzebują wsparcia. Taka forma kontaktu pozwala zachować anonimowość oraz nie wiąże się z żadnymi zobowiązaniami, dlatego to doskonały pierwszy krok dla tych, którzy nie wiedzą jak rozpocząć walkę z uzależnieniem lub odwlekają decyzję o przyjściu na spotkanie Anonimowych Alkoholików. 

Kroki i tradycje AA. Program zdrowienia i zachowanie jedności w grupie

Proponowana przez Stowarzyszenie Anonimowych Alkoholików droga zdrowienia przedstawiona jest w Programie 12 Kroków, a podtrzymaniu jedności wspólnoty służy 12 Tradycji AA.

  W pierwszej chwili może wydawać się, że program zdrowienia bezpośrednio nawiązuje do konkretnej religii i skłania do tego, by się z nią utożsamiać. To błędne wrażenie wynika z jedynie pobieżnego zapoznania się z treścią 12 kroków. Proponowany przez AA sposób wyjścia z problemu alkoholowego jest bowiem wolny od doktryn religijnych i nie jest związany z żadną sektą czy organizacją. Jakkolwiek uznanie autorytetu Boga może budzić wątpliwości, to warto spojrzeć na tę sprawę nieco szerzej- każdy zmagający się z uzależnieniem alkoholik może potraktować Boga jako rodzaj siły, takiej, która przekracza ludzkie możliwości i może stanowić dla potrzebującego człowieka wsparcie. W konsekwencji każdy zdrowiejący odnajduje oparcie w Sile Wyżej, która może być zarówno Bogiem w pojęciu dowolnej religii, jak i np. rodzajem osobistej prawdy, ważne, by odnaleźć coś, co będzie potężniejsze od człowieka. Z tego powodu Program 12 Kroków może być odpowiedzią i pomocą również dla osób niewierzących czy agnostyków, a nikt z członków grupy nie może niczego w kwestii wiary narzucać współuczestnikom spotkań.

Pierwszym Krokiem jest treść: przyznaliśmy, że jesteśmy bezsilni wobec alkoholu i że przestaliśmy kierować naszym życiem. W tym zawiera się konieczność zaakceptowania faktu, że alkoholik utracił kontrolę zarówno nad piciem, jak i nad innymi aspektami życia, ponieważ uzależnienie determinuje jego działania i przynosi poważne konsekwencje. W ten sposób zmagający się z problemem zmienia sposób postrzegania siebie samego i zdaje sobie sprawę, że to nie on kieruje już własnym życiem. Ten krok to rodzaj świadomej bezsilności, wraz z którą przychodzi potrzeba odnalezienia wspomnianej wcześniej Siły Wyższej i wiara, że może ona przywrócić alkoholikowi zdrowie- taka jest bowiem treść Kroku Drugiego, która brzmi: uznaliśmy, że Siła Większa od nas samych może przywrócić nam zdrowie. W ten sposób człowiek pomniejsza siebie, a znajduje Siłę, która swoją wielkością pomoże mu w walce z uzależnieniem. By jednak tak się stało, konieczne jest podjęcie Kroku Trzeciego, którego treść postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, jakkolwiek Go pojmujemy stanowi krok przełomowy, wymagający podjęcia trudnych dla człowieka działań- wyzbycia się poczucia własnej siły i oddaniu się innej. Wymaga ufności, a nazywany jest także krokiem akcji. (*8)

Czwarty Krok brzmi: zrobiliśmy gruntowny i odważny obrachunek moralny i jest rodzajem lekcji, która uczy jak żyć w prawdzie, bez kłamstwa i patrząc na siebie uczciwie. Pozwala dostrzec błędy, ale też pozytywne działania, odnaleźć przyczynę dotychczasowych kłopotów, a tym samym znaleźć odpowiedni kierunek w dalszej drodze do trzeźwości. Dzięki temu alkoholik może odzyskać także zaufanie do samego siebie i przejść dalej, by w Piątym Kroku porzucić samotność i uwolnić się od dręczących tajemnic. Wyznaliśmy Bogu i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów– tak brzmi krok piąty i jest zachętą do tego, by porzucić izolację i otworzyć się, zarówno przed uznaną uprzednio Siłą Wyższą, jak i przed drugim człowiekiem. W ten sposób anonimowy alkoholik zrzuca z siebie ciężar tego, co przez lata zaprzątało jego umysł, oczyszcza się i uczy pokory oraz uczciwości. Ten krok to także chwila wybaczenia samemu sobie, by móc iść dalej. Gotowość do tego potwierdza się w Kroku Szóstym– staliśmy się całkowicie gotowi, aby Bóg uwolnił nas od wszystkich wad charakteru– kiedy alkoholik podejmuje wyzwanie dalszej drogi w doskonaleniu siebie i dążeniu do pozbycia się słabości. Ostatnim krokiem do uznania własnej niedoskonałości i słabości jest Krok Siódmy, w którym mowa: zwróciliśmy się do Niego w pokorze, aby usunął nasze braki i jest on wyrażeniem pokory, poddania się i ostatecznej gotowości na zmianę. (*9)

  Kroki Ósmy oraz Dziewiąty mocno się ze sobą łączą. Są one związane z bezpośrednim podjęciem działań mających na celu uporządkowanie relacji z innymi oraz pokazują, jak żyć wśród ludzi i z ludźmi. W treściach zrobiliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim oraz zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe, za wyjątkiem przypadków, gdy zraniłoby to ich lub innych w jasny sposób określone jest, co należy zrobić i jak uporać się z dręczącym poczuciem winy wobec tych, których dotknęły negatywne skutki nadużywania alkoholu przez chorego. To czas na uregulowanie spraw, które powinny zostać uregulowane i, w miarę możliwości, pojednanie się z osobami, które zostały skrzywdzone przez alkoholika. Kroki Ósmy i Dziewiąty to najpierw wskazanie potrzeby, by przeanalizować relacje z innymi ludźmi, by potem ponieść konsekwencje negatywnych działań. W ten sposób otwiera się przed chorym droga do nauki nowych zachowań i pozwala to na kontynuowanie procesu zdrowienia.  Krok Dziesiąty to kontynuacja Kroku Czwartego i jest on nauką tego, jak radzić sobie z codziennością- analizować zdarzenia, dobre i złe, przyznawania się do popełnionych błędów i unikania powtarzania ich w przyszłości. Pozwala utrzymać zdobyte umiejętności i wykorzystywać je w dalszym procesie zdrowienia. Prowadziliśmy nadal obrachunek moralny, z miejsca przyznając się do popełnionych błędów w treści Kroku Dziesiątego oznacza codzienną pracę nad sobą i nieustanne dążenie do perfekcji, a także pozwala lepiej zrozumieć emocje i działania. (*10)

Kolejnym krokiem jest ten Jedenasty, który nieco różni się od poprzednich, ponieważ wskazuje na duchową przemianę, ale także, podobnie jak poprzednie, zachęca do poszukiwania lepszej codzienności. Chory stara się odnaleźć spokój i harmonię, a w myśl słów dążyliśmy poprzez modlitwę i medytację do coraz doskonalszej więzi z Bogiem, jakkolwiek Go pojmujemy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas oraz o siłę do jej spełnienia, alkoholicy dodatkowo nadal ugruntowują swoją pokorę. Ostatni, Dwunasty Krok niesie przesłanie o wartości pomocy innym, co pomaga utrzymać dotychczasowe rezultaty tym, którzy wrócili do trzeźwości. Słowa przebudzeni duchowo w rezultacie tych Kroków, staraliśmy się nieść posłanie innym alkoholikom i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach pokazują, że pomoc innym to doskonały sposób na dalsze życie bez nałogu, a niesienie posłania może dawać ogromną satysfakcję. (*11)

Droga do wyjścia z uzależnienia to wytrwałość w kolejnych krokach, a przede wszystkim zrobienie tego pierwszego- uświadomienie sobie, że powrót do życia w trzeźwości wymaga pracy, lecz jest to cel, który można osiągnąć i utrzymać. Zmiana jest procesem, także przemiana alkoholika w trzeźwego człowieka wymaga czasu i odpowiednich kroków, jednak wysiłek ten nie idzie na marne. Celem jest odzyskanie zdrowia.

Wspólnoty anonimowych alkoholików funkcjonują w oparciu o jasne i niezmienne zasady, a ich codzienna praca wiąże się z podtrzymywaniem poczucia jedności i pewności, że człowiek uzależniony od alkoholu nie zmaga się z problemem sam. Utrzymaniu takiego poczucia służy 12 Tradycji, które po raz pierwszy pojawiły się w AA w 1946 roku. Choć ich ówczesna forma nosi nazwę Dwunastu punktów zabezpieczających naszą przyszłość, to jest ona po prostu dłuższą wersją funkcjonujących do dziś Tradycji. Zaproponował je współzałożyciel wspólnoty Anonimowych Alkoholików, Bill W., a zawierają one w sobie postanowienia:

1. nasze wspólne dobro powinno być najważniejsze; wyzdrowienie każdego z nas zależy bowiem od jedności Anonimowych Alkoholików,
2. jedynym i najważniejszym autorytetem w naszej Wspólnocie jest miłujący Bóg, jakkolwiek może się On wyrażać w sumieniu każdej grupy. Nasi przewodnicy są tylko zaufanymi sługami, oni nami nie rządzą.
3. jedynym warunkiem przynależności do AA jest pragnienie zaprzestania picia,
4. każda grupa powinna być niezależna we wszystkich sprawach, za wyjątkiem tych spraw, które dotyczą innych grup lub AA jako całości,
5. każda grupa ma jeden główny cel: nieść posłanie alkoholikowi, który wciąż cierpi,
6. grupa AA nigdy nie powinna popierać, finansować ani użyczać nazwy AA żadnym pokrewnym ośrodkom ani jakimkolwiek przedsięwzięciom, ażeby problemy finansowe, majątkowe lub sprawy ambicjonalne nie odrywały nas od głównego celu,
7. każda grupa AA powinna być samowystarczalna i nie powinna przyjmować dotacji z zewnątrz,
8. działalność we wspólnocie AA powinna zawsze pozostać honorowa; dopuszcza się jednak zatrudnianie niezbędnych pracowników w służbach AA,
9. anonimowi Alkoholicy nie powinni nigdy stać się organizacją; dopuszcza się jednak tworzenie służb i komisji bezpośrednio odpowiedzialnych wobec tych, którym służą,
10. Anonimowi Alkoholicy nie zajmują stanowiska wobec problemów spoza ich Wspólnoty, aby imię AA nie zostało uwikłane w publiczne polemiki,
11. nasze oddziaływanie na zewnątrz opiera się na przyciąganiu, a nie na reklamowaniu; musimy zawsze zachowywać osobistą anonimowość wobec prasy, radia i filmu,
12. anonimowość stanowi duchową podstawę wszystkich naszych tradycji, przypominając nam zawsze o pierwszeństwie zasad przed osobistymi ambicjami. (*12)

Przyjęty w społeczności Anonimowych Alkoholików program 12 Kroków oraz wymienione powyżej Tradycje AA stanowią podstawy funkcjonowania wspólnoty. Założenia 12 Kroków nie są jednak jedynym elementem składającym się na powrót do zdrowia. Warto wiedzieć, że we wspólnocie funkcjonuje rodzaj osobistego patronatu, który sprawia, że mniej doświadczeni członkowie mogą korzystać ze wsparcia i wiedzy bardziej doświadczonych uczestników spotkań. W grupach Anonimowych Alkoholików starsi doświadczeniem członkowie, którzy w swojej drodze do trzeźwości osiągnęli już rezultaty, wykorzystują swoją wiedzę i dzielą się doświadczeniem z tymi, którzy dążą do własnej zmiany. Takie relacje nazywane są w AA sponsorowaniem i wywodzą się z samych założeń Stowarzyszenia Anonimowych Alkoholików, których podstawę stanowi wzajemna pomoc.

Spotkania Anonimowych Alkoholików- mityngi w praktyce (*13)

 By móc rozpocząć drogę do wyjścia z uzależnienia według opisanych metod i zasad, musi dojść do spotkania grupy Anonimowych Alkoholików. Jak wyglądają mityngi AA? Przede wszystkim warto zaznaczyć, że spotkania są powtarzane cyklicznie i właśnie ta powtarzalność stanowi ogromną wartość, a jedynym warunkiem, jaki należy spełniać, by móc uczestniczyć w spotkaniu, jest chęć porzucenia picia.

  Choć spotkania grup mogą się różnić między sobą, to można nakreślić pewien ogólnie przyjęty schemat, najważniejsze jednak, by ustalony przebieg mityngu i poruszane tematy zostały ogólnie zaakceptowane i przyjęte przez członków. Wszystko zaczyna się od modlitwy o pogodę ducha, która jest ścisłym nawiązaniem do Drugiego Kroku zawartego w 12 Krokach AA- to przypomnienie, że podstawą w drodze do trzeźwości jest zaufanie Sile Wyższej, którą każdy alkoholik może postrzegać zupełnie odmiennie i indywidualnie. Spotkaniu przewodniczy jedna osoba, zwykle doświadczona i taka, która utrzymuje trzeźwość od dłuższego czasu, zna problemy AA i wie, z czym zmagają się uzależnieni. To właśnie prowadzący, nazywany chairmanem, otwiera mityng, odczytuje teksty źródłowe, by później wspólnie z pozostałymi członkami spotkania przywołać 12 Kroków i 12 Tradycji AA. To właśnie chairman czuwa nad właściwym przebiegiem spotkania, jego zgodnością z 12 Krokami i 12 Tradycjami AA, udziela głosu i pilnuje porządku. Chcący wziąć udział w spotkaniach AA często wahają się z obawy przed koniecznością zabrania głosu wobec pozostałych członków czy ogólnym przebiegiem spotkania. W takiej sytuacji można skorzystać z mityngu otwartego- takiego, na który może przyjść każdy, kto czuje, że alkohol stanowi w jego życiu problem, a dopiero później zdecydować, czy wziąć udział w mityngu zamkniętym, przeznaczonym tylko dla alkoholików.

Spotkania zwykle dzielą się na części, a pierwsze wypowiedzi uczestników zaczynają się od słów: „Mam na imię… i jestem alkoholikiem/alkoholiczką.”. Każdy, kto chce się wypowiedzieć, sygnalizuje to podniesieniem ręki, ważne jest, by członkowie traktowali się z wzajemnym szacunkiem, nie przerywając sobie. Indywidualne wypowiedzi dają członkom możliwość podzielenia się swoją historią, doświadczeniami, wartościowymi przemyśleniami, natomiast nie należy oceniać innych, dawać rad czy krytykować. By utrzymać terapeutyczną wartość spotkania należy także pamiętać o zasadzie anonimowości i nie przekazywać informacji z mityngu poza nim.

Więcej informacji na temat tego, jak przebiegają spotkania, można znaleźć tutaj: https://gwk123.org/jak-wyglada-miting-aa/ oraz 

https://gwk123.org/mitingi/, przede wszystkim jednak warto pozbyć się niepotrzebnych obaw i skontaktować się z grupą AA, by jak najszybciej uwolnić się od uzależnienia.

Jeden dzień to krok do zmiany

Program 24 godzin można traktować jako odpowiedź na często powtarzane „od jutra”, „później”, „kiedyś”. Jego podstawą jest założenie, że najważniejsze jest, co osoba uzależniona zrobi z dniem, który właśnie trwa- bez zastanawiania się nad tym, co stanie się jutro, a także bez roztrząsania tego, co wydarzyło się wczoraj. Planowane próby zachowania trzeźwości w dłuższej perspektywie często kończą się fiaskiem, ponieważ wizja jutra bez alkoholu jest trudna do zniesienia, a wspomnienie porażki z dnia poprzedniego zabija motywację do porzucenia nałogu. Dlatego walczący z chorobą alkoholik może skupić się na przeżywaniu kolejnych dni w trzeźwości, jeden po drugim, bez dalekosiężnych planów, za to z jasnym celem do osiągnięcia: być trzeźwym dziś, teraz. To metoda małych kroków, która daje rezultat w postaci jednego dnia trzeźwości, wtedy też łatwiej jest uwierzyć, że przyjdą kolejne takie dni, alkoholik dotrzymuje obietnicy niepicia i to daje motywację do dalszej pracy nawet wtedy, gdy zdarzają się potknięcia. Program 24 godzin jest pomocny nie tylko przy wychodzeniu z alkoholizmu, ale także w innych rodzajach uzależnień. Związany jest z nim także HALT, program będący czymś w rodzaju zaleceń dla tych, którzy zmagają się z uzależnieniem. W HALT uwaga zostaje zwrócona na czynniki, które zwiększają ryzyko sięgnięcia po używki- istnieją bowiem sytuacje, w których zagrożenie złamania trzeźwości jest spotęgowane. Mowa tu o głodzie, złości, samotności i  zmęczeniu. Stąd też nazwa tej bardzo istotnej w procesie zdrowienia filozofii, jest ona bowiem skrótem stworzonym z pierwszych liter angielskich słów hungry, angry, lonely i tired. Zmęczenie i głód sprzyjają potrzebie sięgnięcia po używki, a samotność i złość skłaniają do poszukiwania ukojenia, dlatego osoby uzależnione w takich momentach są szczególnie narażone na to, że ulegną. By zmniejszyć ryzyko powrotu do picia warto więc zadbać, by takich sytuacji było jak najmniej- nie poddawać się złości, która jest ważną emocją, ale też czymś, co należy kontrolować. Otaczać się bliskimi, przyjaciółmi, poszukiwać towarzystwa, gdy jest ono potrzebne i nie odsuwać się od ludzi. Niemniejszą wagę ma też to, by nie trwać w przemęczeniu- dbać o odpowiednią ilość snu i odpoczynku, które pozwolą się zrelaksować i nabrać sił, a także odżywianie i regularność możliwie najbardziej wartościowych posiłków, ponieważ organizm wspierany odpowiednią dietą staje się silniejszy, a tym samym silniejszy jest człowiek. Choć może się wydawać, że alkohol poprawia samopoczucie, to jest to jednak stan chwilowy, który w późniejszym czasie zbierze żniwo.

Obawy i nadzieje

  Przed skorzystaniem ze wsparcia Stowarzyszenia Anonimowych Alkoholików, osoby uzależnione często powstrzymują wstyd i poczucie, że przyznanie się do bezradności wobec alkoholu jest porażką, którą środowisko surowo oceni. Rozpoczynającym drogę do trzeźwości towarzyszą także inne obawy, brak wiary we własne siły, samotność, niepewność. To naturalne emocje i lęki, które dotykają każdego, warto jednak zapanować nad nimi i zrobić pierwszy krok, który nie musi być przerażającym skokiem na głęboką wodę. Wbrew temu, co mogłoby się wydawać, pierwsze spotkanie na otwartym mityngu AA nie wiąże się z koniecznością zabrania głosu, nikt także nie jest poddawany ocenie, pouczany czy do czegokolwiek zmuszany. Wobec uzależnienia wszyscy członkowie są równi, podobnie jak równi są wobec siebie. Skorzystanie z możliwości przyjścia na spotkanie jest świadectwem chęci walki o życie, które zostało zdominowane przez uzależnienie, a Anonimowi Alkoholicy to stowarzyszenie, które zrzesza podobnych sobie ludzi, zmagających się z tym samym przeciwnikiem.

Skuteczność terapii w grupach AA potwierdzają badania, a model leczenia przyjęty w Stowarzyszeniu przynosi rezultaty. Udział w mityngach nie jest równoznaczny z podjęciem się drogi Programu 12 Kroków, dlatego efekty tych działań mogą się różnić, oba jednak mają potwierdzoną skuteczność i prowadzą do zmiany dotychczasowych nawyków.(*14) Sumienna i sukcesywna praca nad problemem uzależnienia przynosi miarodajne efekty, z czasem prowadząc do poprawy jakości życia, a trzeźwiejący alkoholicy mogą liczyć na wsparcie ze strony grup AA i korzystać z doświadczenia współuczestników spotkań. Mityngi i proponowane programy zdrowienia są uniwersalne, całkowicie dobrowolne i dostępne dla wszystkich tych, którzy czują, że alkohol stał się w ich życiu problemem.

Pierwszy ruch w kierunku życia bez uzależnienia jest bardzo ważny, dlatego najlepiej jest pokonać wstyd i pamiętać, że to właśnie samotność w nałogu prowadzi do najgorszych skutków. Pod podanymi niżej adresami kryją się telefon pomocowy, kontakt mailowy, a także artykuł dla tych, którzy chcieliby coś zmienić, ale nie wiedzą jak zacząć. Wszystkie formy kontaktu są całkowicie anonimowe i bezpieczne, a pomoc ze strony czekających tam osób jest bezinteresowna. Stowarzyszenie Anonimowych Alkoholików to pomoc, po którą każdy może sięgnąć. Warto zacząć od wizyty tutaj:

https://gwk123.org/

https://gwk123.org/pomoc-telefon/

https://gwk123.org/kontakt/.

---

(*1) Informacja pochodzi ze strony Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i dostępna jest pod adresem  http://www.parpa.pl/index.php/wspolnota-aa/163-wspolnota-anonimowych-alkoholikow.

(*2) Na podstawie: B. T. Woronowicz, Uzależnienie. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Media Rodzina & Wydawnictwo edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa 2009

(*3) M. Frąckowiak, M. Motyka, Wspólnota Anonimowych Alkoholików: geneza i rozwój, założenia programowe,[w:] Hygeia Public Health, 2015/50(3), s. 483-484.

(*4) http://www.parpa.pl/index.php/wspolnota-aa/163-wspolnota-anonimowych-alkoholikow

(*5) http://www.psychologia.net.pl/slownik.php?level=117

(*6) Broszura Informator o Wspólnocie AA, wydana przez Fundację Biuro Służby Krajowej Anonimowych Alkoholików w Polsce, Warszawa 2017, wyd. II, s. 7. Broszura dostępna pod adresem http://www.umig.slesin.pl/userfiles/files/InformatorAA.pdf.

(*7) Tamże

(*8) B. T. Woronowicz, Uzależnienie. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Media Rodzina & Wydawnictwo edukacyjne PARPAMEDIA, Warszawa 2009., s.288-289.

(*9) Tamże, s. 290.

(*10)  B. T. Woronowicz, Uzależnienie…, s. 290-291.

(*11) B. T. Woronowicz, Uzależnienie…,s. 291.

(*12) M. Frąckowiak, M. Motyka, Wspólnota…, s.486.

(*13) Opracowane na podstawie: http://la-pet.blogspot.com/2010/05/jedynym-warunkiem-przynaleznosci-do-aa.html, https://artelis.pl/artykuly/62235/Jak-wyglada-mityng-Anonimowych-Alkoholikow-Uwagi-praktyczne-, oraz wiedzy zebranej na internetowych forach dla Anonimowych Alkoholików.

(*14) M. Wnuk, Duchowy charakter Programu Dwunastu Kroków a jakość życia Anonimowych Alkoholików, [w:] Alkoholizm i Narkomania, Tom 20, 3/2007, s. 296.